سخنرانی‌های برگزار شده در پژوهشکده تاریخ علم

1. کاربرد آموزشی تاریخ ریاضیات، استاد پرویز شهریاری، 5/11/1377.
2. ابعاد نجومی و تاریخ خورشیدگرفتگی، حمیدرضا گیاهی یزدی، 16/5/1378.
3. ابوریحان بیرونی و اندازه‌گیری شعاع کره زمین، دکتر احمد فرمد، 23/8/79.
4. یک خورشیدگرفتگی دیگر در تاریخ ماد، مهرداد ملک‌زاده،30/8/79.
5. تاریخ‌گذاری در سکّه‌های قرن اول هجری، مهندس حسن پاکزادیان، 28/9/79.
6. جنبه‌هایی از علم پزشکی در اسلام، دکتر مهدی محقق،10/11/1379.
7. مقدمه‌ای بر کیهان‌شناسی کپلر و شباهت آن با آراء صابئیه، دکتر کامران احمدی، 17/11/1379.
8. فلزگری در دوره اسلامی، فیروز مهجور، 24/11/1379.
9. مدل‌سازی ریاضی تقویم هجری قمری قراردادی، مهندس محمدرضا صیاد، 24/10/1380.
10. نقش تاریخ ریاضیات در آموزش ریاضیات، دکتر سعید سید آقا بنی‌هاشمی، 6/12/1380.
11. نگرشی نو بر گاهشماری تبرستانی به روایت اسناد و سکه‌ها، مهندس حسن پاکزادیان، 26/01/1381.
12. زیج معتبر سنجری و ضابطه رویت هلال در آن، حمیدرضا گیاهی یزدی، 30/2/1381.
13. تئوری خطوط متوازی از نگاه خواجه نصیرالدین طوسی، دکتر جعفر آقایانی چاوشی، 3/4/1381.
14. ابزار ریاضی نویافته ساخت اصفهان برای تعیین سمت قبله هر شهر و فاصلة آن تا مکه، پروفسور یان پیتر هوخندایک، 22/1/1383.
15. تاریخ علوم در خدمت علم جدید، پروفسور احمد جبار، 19/2/1383.
16. رویکرد اجتماعی به علوم دقیق در اسلام: نقش پایگاه‌های اطلاع‌رسانی، پروفسور جمیل رجب، 10/3/1383.
17. حشایش دیوسکوریدس: دایرةالمعارف گیاه‌شناسی سده‌های میانه، فرید قاسملو، 20/07/1383.
18. کیمیا در‌ آثار جابر بن حیان، دکتر پی‌یر لُری، 20/11/1383.
19. گرفته‌های کلی خورشید، تاج خورشیدی و تقویم‌ها» (خورشید به عنوان سمبل و نمونة ستارگان در گذشتة بسیار دور و امروز)، دکتر علی عجب‌شیرزاده، 13/12/1384.
20. تاریخ ریاضیات در دورة اسلامی، پروفسور احمد جبار، 9/12/85.
21. روش تصحیح نسخ خطی، دکتر نجفقلی حبیبی، 17/02/1386.
22. تاریخچة مهندسی و فناوری در تمدن اسلامی، دکتر محمدجواد ناطق، 24/02/1386.
23. نظری اجمالی دربارة تاریخ علوم در اسلام و ایران، دکتر مهدی محقق، 31/02/86.
24. مناسبات علم و دین در دنیای معاصر، دکتر امیرعباس علی‌زمانی، 07/03/86.
25. تاریخ نجوم، سه محقق ژاپنی (میچیو یانو، تارو میمورا، کی‌جی ‌یاماتو)، به همراه دکتر محمد باقری، 06/06/86.
26. معرفی منابع تاریخ ریاضیات دورة اسلامی، نشست علمی با حضور پروفسور احمد جبار، استاد دانشگاه لیل پاریس، 12/06/86.
27. کاربرد ابزارهای نجومی کهن در ایران، کلودیو چکوتی (محقق ایتالیایی)، 10/07/86.
28. وضعیت تاریخ علم در ایران و جهان، دکتر محمد باقری (مراسم معارفه دانشجویان ورودی86)، 30/07/86.
29. روش علمی نیوتن در اصول ریاضی فلسفة طبیعی، دکتر سعید زیباکلام، 21/08/86.
30. ریاضیات در ایران باستان، علی شهیدی، 26/09/86.
31. ردپای ریاضی‌دانان ایرانی در یک کتاب ریاضی هلندی تألیف قرن هفدهم، پروفسور یان پیتر هوخندایک، استاد ریاضی دانشگاه اوترخت هلند، 15/10/86.
32. فلسفه و تاریخ علم و فناوری در تمدن اسلامی، دکتر محمدجواد ناطق، استاد دانشگاه تربیت مدرس، 23/02/87.
33. گفتگوی علمی دوستانه جمعی از اساتید و دانشجویان با پروفسور میچیو یانو، استاد دانشگاه کیوتو ژاپن، 26/05/87.
34. "Did we have 'revolutions' in mathematics?", Konstantinos Nikolantonakis, Mathematics Department of the Science College, University of Tehran, (25/09/87).
35. The "Greek Multiplication" an unknown historical algorithm for teaching, Konstantinos Nikolantonakis, Department of Primary Education, University of Western Macedonia, .(03/10/87)
36. نشست علمی دانشجویان کارشناسی ارشد تاریخ علم با دکتر الهه خیراندیش، استاد دانشگاه هاروارد و دکتر توفیق حیدرزاده، استاد دانشگاه کالیفرنیا، یکشنبه 13/12/87.
37. The Eastern origin of mathematics and science in concrete examples, Jan P. Hogendijk, University of Tehran (adjunct), دانشکده ریاضی پردیس علوم دانشگاه تهران, 05/12/87.
38. آشنایی با مرکز تحقیقات هسته‌ای اروپا: CERN، علی فهیم: دانشجوی دکتری دانشکده فیزیک، دانشگاه صنعتی شریف و محقق مرکز تحقیقات CERN ، ژنو – سوئیس، سه‌شنبه 22/02/88.
39. «نگاهی تاریخی به انرژی هسته‌ای و استفاده از آن»، آقای رامتین راوندی با همکاری آقای دکتر ایرج نیک‌سرشت، 3/9/88.
40. «کوشیارگیلانی»، خورشید عبداله، استاد دانشگاه خجند تاجیکستان، با همکاری جناب آقای دکتر محمد باقری، 4/12/1388.
41. «مدل‌های سیاره‌ای پیش کپرنیکی (مکتب مراغه) و کپرنیکی»، آقای امیر محمد گمینی با همکاری دکتر ایرج نیک‌سرشت، 13/8/88.
42. «تاریخ تقویم»، دکتر بروتیان: استاد تاریخ علم دانشگاه ارمنستان، یکشنبه 24/05/89 .
43. The influence of Islamic science on the development of mathematics in Western Europe (ca. 900-1300 C.E.), Wilfred de Graaf, Department of Mathematics, Utrecht University, Netherlands. یکشنبه 09/08/89
44. دیدار و گفتگوی علمی اساتید و کارکنان پژوهشکده تاریخ علم با جمعی از استادان خارجی تاریخ علم (پروفسور جمیل رجب و...)، سه‌شنبه 3/12/89.
45. «روش‌های موضوع‌یابی پژوهشی در تاریخ علم»، دکتر حمیدرضا گیاهی یزدی، 06/02/1390.
46. «نجوم از دیدگاه اسلام»، دکتر علی زمانی، 16/07/90.
47. «مبادی و ساختار کتاب های هئیت»، آقای حنیف قلندری، 22/09/90.
48. «پدیده های نجومی مرتبط با اوقات شرعی»، دکتر موحدنژاد، 20/10/90.
49. «ارتباط بین علم نجوم و وضعیت اجتماعی ایران در دوره  مغول (توجه به تاریخ اجتماعی علم)»، آقای یوئیچی ایساهایا (پژوهشگر مهمان از ژاپن)، 18 /11/90 .
50. «مرکزیت و سکون زمین نزد قطب الدّین شیرازی»، امیرمحمد گمینی، 18/07/91 .
51. «تاریخ علم و ترویج علم»، دکتر حسین معصومی همدانی، 21/08/91، همایش هفته جهانی علم در خدمت صلح و توسعه (روز تاریخ علم)، انجمن ترویج علم ایران با مشارکت پژوهشکده تاریخ علم.
52. «گزارشی از ادبیات طب اسلامی تا قرن چهارم با تکیه بر الفهرست ابن ندیم»، دکتر سید جمال موسوی، 21/08/91، همایش هفته جهانی علم در خدمت صلح و توسعه (روز تاریخ علم)، انجمن ترویج علم ایران با مشارکت پژوهشکده تاریخ علم.
53. «تأثیر تاریخ علم بر پیشرفت علوم جدید»، دکتر حمیدرضا گیاهی یزدی، 21/08/91، همایش هفته جهانی علم در خدمت صلح و توسعه (روز تاریخ علم)، انجمن ترویج علم ایران با مشارکت پژوهشکده تاریخ علم.
54. «قطب الدین شیرازی و اصول اقلیدس»، دکتر فاطمه دوست قرین، 21/09/91 .
55. «ابعاد و اجرام در نجوم دوره اسلامی»، دکتر یان یترهوخندایک (استاد دانشگاه اوترخت – هلند)، 14/02/92) و تأثیر احتمالی نجوم دوره اسلامی در آثار کپرنیک، ویکتور بلاسیو (از دانشجویان تاریخ علم دکتر هوخندایک)، 14/02/92.
56. «مفهوم فناوری در منابع تمدن اسلامی»، دکتر غلامحسین رحیمی،  24/02/92 .
57. «آشنایی با تقویم هجری (پیدایی و سیر تحول، روش¬های استخراج تقویم)»، محمدرضا صیّاد (عضو مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران)، 30/07/92 .
58. «تطور فکر مهندسی»، دکتر محمدجواد ناطق (عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس)، 28/08/92.
59. «زلزله شناسی: پیدایش، تحول و افول آن در طبیعیات دورۀ اسلامی»، دکتر ایرج نیک سرشت، 26/09/92.
60. «میراث فارسی قطب الدین شیرازی (جستاری تطبیقی در باب نثر فارسی علمی)»، دکتر یونس کرامتی، 15/11/92 .
61. «تأملی بر جایگاه تاریخ علم»: همراه با پرسش و پاسخ، دکتر جان لنارت برگرن (استاد دانشگاه سایمون فریزر- کانادا)، 04/12/92 .
62. «مدل سازی بطلمیوسی در آثار هیئت قرن هفتم»، دکتر امیرمحمد گمینی، 20/12/92.
63. «جایگاه علمی ابوریحان بیرونی در قرن 21»، دکتر یان پیترهوخندایک (استاد دانشگاه اوترخت – هلند)، 26/01/93.
64. «ویژگی¬های گنبد شاه نعمت الله ولی در ماهان»، آقای کارل وین سنت و تاریخ مثلثات، آقای ویکتور بلاسیو (از دانشجویان دکتر هوخندایک)، 26/01/93.
65. «طبیعت از نگاه اشعریان، بنفشه افتخاری»، (دانشجوی دکتری تاریخ و فلسفه علم- فرانسه)، 03/02/93.
66. «جغرافیای ریاضی در دوره اسلامی»، فاطمه سوادی (دانشجوی دکتری تاریخ علم- کانادا)، 29/07/93 .
67. «مفهوم شناسی علم در قرآن و تمدن اسلامی»، دکتر احمد بادکوبه، 20/08/93.
68. «واقع گرایی و واژه¬های علمی»، دکتر کیوان الستی (انجمن حکمت و فلسفه)،  4/09/93 .
69. «مقایسه به مثابه روش: بخش هندسی اشکال الکریه منلائوس»، دکتر احسان امینی، 18/09/93.
70. «رساله عزالدین زنجانی در باره مربع های وفقی»، دکتر ژاک سزیانو (استاد تاریخ علم، دانشگاه پلی تکنیک لوزان- سوئیس)، 29/2/94.
71. «نگاهی تاریخی به تکامل نظریه تکامل»، عرفان خسروی (پژوهشگر تاریخ زیست شناسی، دانشجوی دکتری زیست شناسی دانشگاه تهران و عضو انجمن زیست شناسی ایران)، 05/08/94.
72. «اصول ریاضی سازواری و ناسازواری نغمه ها در کتاب ادوارفی الموسیقی صفی الدین ارموی»، بابک خضرائی(عضو هیأت علمی بنیاد دایره المعارف اسلامی و مدرس دانشکده موسیقی دانشگاه هنر)، 27/08/ 94
73. «تشرّف به کیمیا (بر اساس کتاب تألیفی سخنران به زبان فرانسه)»، رضا کوهکن (استادیار موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران)، 27/11/94.
74. «ملاحظاتی دربارۀ کتاب آیات بینات و رویارویی با داروینیسم»، دکتر کامران امیرارجمند استاد دانشگاه مارتین لوتر آلمان، 18/08/95.
75. سخنرانی علمی «چیستی تکامل: مروری بر روند تطور انسان»، دکتر حامد وحدتی‌نسب، استاد دانشگاه تربیت مدرس، 03/12/95.
76. «فیزیک ابوالبرکات بغدادی»، دکتر سیلوی نونی از دانشگاه پاریس 7، 29/01/96
77. «سنتی دیرینه در هندسه عملی: سطور گویای متون تاریخی عربی و فارسی»، دکتر الهه خیراندیش، استاد دانشگاه هاروارد، 03/08/96
78. نشست علمی با «پروفسور اکمال الدین احسان اوغلو، پژوهشگر بین‌المللی تاریخ علم در تمدن اسلامی، 15/12/96
79. «تقویم ایرانی و عربی به روایت آنانیا شیراکی مورخ ارمنی قرن اول هجری»، گریگور بروتیان، 7/09/97.
80. «سکه‌شناسی عرب – ساسانی و اهمیت آن در نگارش تاریخ صدر اسلام» ، مهدی شاددل، دانشگاه لایدن، 03/10/97.
81. «سقوط ساسانیان و نخستین فتوحات مسلمین در شرق از دیدگاه تواریخ سریانی»، آقای سجاد امیری باوندپور، محقق و مترجم، 11/10/97.
82. «اغذیه در طب اسلامی»، خانم یولیانه مولر (مصحح کتاب الاغذیه و الاشربه اثر نجیب‌الدین سمرقندی)، پژوهشگر پسادکتری در انستیتو مطالعات آسیایی و شرقی دانشگاه زوریخ، 16/11/97.
83. «تبارشناسی بیماری سرسام در متون طبی دوره اسلامی»، دکتر محمد صدر، عضو هیئت علمی گروه تاریخ علم بنیاد دائره المعارف اسلامی، 24/02/98.
84. «مکتب آنال و مسألۀ دوران‌بندی در تاریخ»، دکتر حسام نقره‌چی، 29/03/98.
85. «کاشی‌کاری پنروز و طرح‌های معماری سنتی ایرانی ـ اسلامی»، دکتر پیام سراجی،‌ 11/10/98.
86. وبینار «معرفی، نقد و بررسی کتاب منتهی‌الادراک فی تقاسیم الافلاک»، نوشتۀ دکتر حنیف قلندری، با همکاری مرکز پژوهشی میراث مکتوب و سخنرانی دکتر حسین معصومی همدانی، دکتر امیراحسان کرباسی‌زاده، دکتر امیرمحمد گمینی و دکتر حنیف قلندری،‌ یکشنبه 08/04/99.
87. برنامه مشترک «تاریخ علم و ترویج علم» با همکاری انجمن ترویج علم ایران با ارائه 4 سخنرانی علمی توسط اعضای هیئت علمی پژوهشکده به صورت مجازی به شرح زیر:

الف) کدام تاریخ علم را انتخاب کنیم؟ دکتر حسن امینی، 23/08/99

ب) تاریخ علم راهی برای ترویج علم،دکتر امیرمحمد گمینی، 30/08/99

ج) آموزش غیررسمی تاریخ علم، دکتر حنیف قلندری، 07/09/99

د) آسیب‌شناسی تاریخ علم، دکتر یونس کرامتی، 14/09/99

88. برنامه مشترک با انجمن ترویج علم، با عنوان «آشنایی با پژوهش‌های تاریخ علم در دانشگاه تهران»، به صورت مجازی به شرح زیر:

الف) ورود نجوم و علوم جدید به ایران در ابتدای دوره قاجار، محمدحسین پورعباس، امیرمحمد گمینی، 21/10/99.

ب) فیزیک جدید برای عوام در زمان قاجار، محمد سلیمانی تبار، ایرج نیک‌سرشت، 19/11/99.

89. برنامه مشترک دانش‌افزایی اساتید با همکاری دفتر هم‌اندیشی اساتید دانشگاه پیام نور استان تهران با عنوان «تبیین جایگاه علم در تمدن اسلامی» در تاریخ 17-19 اسفند 11399 به صورت مجازی به شرح زیر:

الف) دکتر حنیف قلندری، مکتوبات فناورانۀ مسلمانان در علم الحیل و ابزارهای رصد

ب) دکتر امیرمحمد گمینی، نجوم در تمدن اسلامی و مدل های سیاره‌ای بطلمیوسی

ج) دکتر یونس کرامتی، پزشکی و داروسازی در تمدن اسلامی

90. دیدار نوروزی از موزه علوم و فناوری ایران، دکتر حنیف قلندری، 11/01/1400.
91. سخنرانی علمی «میراث فارسی سید اسماعیل جرجانی»، دکتر یونس کرامتی، در برنامه «بزرگداشت روز ملی آزمایشگاه و زادروز حکیم اسماعیل جرجانی»، 29/01/1400.
92. «خیام، فیلسوف ریاضیدان یا ریاضیدان فیلسوف»، شرکت در برنامه رادیو گفتگو به عنوان میهمان حضوری در روز بزرگداشت خیام، دکتر امیرمحمد گمینی، 28/02/1400.
93. سخنرانی علمی «خیام و گاهشماری جلالی» دکتر یونس کرامتی، و «جایگاه فی الاحتیال خیام در صناعت میزان الحکمه»، ابوذر فرض پور ماچیانی‌ (دانش‌آموخته پژوهشکده تاریخ علم)، در برنامه: یادبود روز خیام، 03/03/1400.
94. وبینار «رونمایی و معرفی کتاب التشریح»، سخنران و دبیر نشست: دکتر یونس کرامتی، مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب، 07/04/1400.
95. سخنرانی علمیLinguistic hospitality in Persian scientific works" " ، دکتر حسن امینی در کنفرانس BSHM-CSHPM, People, Places, Practices Conference، University of St Andrews، اسکاتلند، 24/04/1400.
96. سخنرانی علمی «Early-modern European astronomy and Iranian religious elites»، دکتر امیرمحمد گمینی، در بیست و ششمین کنگره بین‌المللی تاریخ علم و فناوری،‌ 04/05/1400.
97. وبینار «تاریخ ریاضیات در نسخه‌های خطی فارسی: مجموعه خطی شمارۀ 772 کتابخانه ملی پاریس»، در کرسی علمی ــ ترویجی دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی و پژوهشکدۀ تاریخ علم دانشگاه تهران، دکتر حسن امینی، 06/05/1400.
98. سخنرانی علمی «میراث حاجی زین‌العطار شیرازی»، دکتر یونس کرامتی در برنامه «میراث طبیبان: گرامیداشت ابن‌سینا و زکریای رازی»، در کتابخانه و موزه ملی ملک، 06/06/1400.
99. سخنرانی علمی «سنت نگارش آثار مجدول در پزشکی و داروشناسی دوره اسلامی»، هدی اویار حسین (دانش‌آموختۀ پژوهشکده تاریخ علم)، در کتابخانه و موزه ملی ملک، 08/06/1400.
100. «ابن سینا و گذر زهره از مقابل خورشید»، بیست‌وپنجمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ی بوعلی سینا در مرکز فرهنگی شهرکتاب، دکتر امیرمحمد گمینی، 10/06/1400.
101. «آشنایی با دوره کارشناسی ارشد تاریخ علم»، دکتر حنیف قلندری و دکتر امیرمحمد گمینی، 11/06/1400.
102. مشارکت در برنامه «روز بزرگداشت حکیم ابوریحان بیرونی»، دکتر یونس کرامتی و دکتر حنیف قلندری، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 13/06/1400.
103. «علم ترازوی حکمت»، ابوذر فرض پور ماچیانی (دانش‌آموخته پژوهشکده تاریخ علم)، شرکت در برنامه تلویزیونی چرخ، 15/06/1400.
104. رونمایی و معرفی «کتاب حیات الانسان (ترجمه حیوة الحیوان)»، سخنران و دبیر نشست: دکتر یونس کرامتی، موسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، 17/06/1400.
105. «خوارزمی و داستان الگوریتم»، دکتر حنیف قلندری، شرکت در برنامه تلویزیونی چرخ، به مناسبت روز برنامه‌نویسان، 22/06/1400.
106. «نشست مجازی شهر کتاب: مناسبات معماری و علوم در ایران دوره اسلامی»، مرکز فرهنگی شهر کتاب، دکتر یونس کرامتی، 20/07/1400.
107. سخنرانی علمی « A Survey of the Most Comprehensive Hay'a Book in Persian: Quṭb al-Dīn al-Shīrāzī's Ikhtīyārāt Muẓaffarī »،‌ در کنفرانس بین‌المللی قطب الدین شیرازی ترکیه، دکتر امیرمحمد گمینی، 22/07/1400.
108. سخنرانی علمی « Quṭb al-Dīn al-Shīrāzī's References in his Hayʾa Writings to ʿAbd al-Djabbār al-Kharaqī's Works, the 6th AH Century Hayʾa Author »،‌ کنفرانس بین‌المللی قطب الدین شیرازی ترکیه، دکتر حنیف قلندری، 22/07/1400.
109. برنامه مشترک با انجمن ترویج علم، با عنوان «آشنایی با پژوهش‌های تاریخ علم در دانشگاه تهران»، به صورت مجازی به شرح زیر:

الف) «ترجمه فارسی صیدنه ابوریحان و اهمیت آن در سنت داروشناسی دوره اسلامی»، دکتر سارا فرض‌پور ماچیانی (دانش‌آموختۀ پژوهشکده تاری علم)، دبیر نشست: دکتر یونس کرامتی، 19/02/1400.

ب) «ابزارهای نجومی در عهد صفوی: مطلع الانوار ملا محمد باقر یزدی»، براتی بشارتی منش (دانش‌آموختۀ پژوهشکدۀ تاریخ علم)، دبیر نشست: دکتر حنیف قلندری، 20/04/1400.

ج) «سنجش چگالی به ترازوی حکمت: از ارشمیدس تا خازنی»، ابوذر فرض پور ماچیانی،‌ دبیر نشست: دکتر یونس کرامتی، 11/07/1400.

د) «تقویم‌نگاری پزشکی (طب مجدول) و تحریر فارسی تقویم الادویه علائی مغربی»،‌ هدی اویار حسین (دانش‌آموختۀ پژوهشکدۀ تاریخ علم)، دبیر نشست: دکتر یونس کرامتی، 09/08/1400.

110. «نگاهی به ویژگی نظری «سادگی» در تاریخ نجوم»، دکتر امیرمحمد گمینی و محمدمهدی صدر فراتی، در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، 30/08/1400.
111. «نخستین مواجهه ها با کپرنیک و داروین »، دکتر امیرمحمد گمینی ، مرداد 1400. لینک سخنرانی 
112. « از بطلمیوس تا کپرنیک»، دکتر امیرمحمد گمینی ، مرداد 1400. لینک سخنرانی 
113. «ابزارهای نجومی در عهد صفوی مطلع الانوار ملامحمدباقر یزدی»، برات بشارتی‌منش و دکتر حنیف قلندری، 20 تیرماه 1400.